Son yıllarda sosyal medyada ve akademik çalışmalarda sıkça gündeme gelen mansplaining kavramı, özellikle toplumsal cinsiyet tartışmalarında önemli bir yer tutuyor. Peki mansplaining nedir, ne anlama gelir ve hangi durumlar bu kavramla ifade edilir?
Mansplaining Nedir?
Mansplaining, bir erkeğin bir kadına, konuya hâkim olmasına rağmen, üstten, küçümseyici veya gereksiz şekilde açıklama yapması durumunu ifade eden bir kavramdır. Terim, İngilizce “man” (erkek) ve “explaining” (açıklamak) kelimelerinin birleşiminden oluşur.
Mansplaining Ne Demek?
Mansplaining, genellikle karşı tarafın bilgi ve deneyimini yok sayarak yapılan açıklamaları tanımlar. Bu durum çoğu zaman bilinçli olmadan gerçekleşse de, iletişimde eşitsizlik yarattığı gerekçesiyle eleştirilir.
Mansplaining Kavramı Nasıl Ortaya Çıktı?
Kavram, 2008 yılında Amerikalı yazar Rebecca Solnit’in yayımladığı bir denemeyle geniş kitlelerce tanındı. Solnit, yaşadığı bir olay üzerinden erkeklerin kadınlara uzmanı oldukları konuları bile açıklama eğilimini ele aldı. Bu anlatı zamanla “mansplaining” terimiyle adlandırıldı.
Hangi Durumlar Mansplaining Olarak Tanımlanır?
Kadının uzman olduğu bir konuda erkeğin temel bilgiler verir gibi konuşması
Karşı tarafın sözünü sık sık keserek açıklama yapması
Bilgi veya deneyim düzeyi göz ardı edilerek konuşulması
Üstten ve öğretici bir dil kullanılması
Mansplaining Örnekleri
Bir kadın mühendise, kendi uzmanlık alanı olan teknik bir konunun temelinin anlatılması
Bir kadın doktora, mesleğiyle ilgili basit tıbbi bilgilerin açıklanması
Toplantılarda bir kadının dile getirdiği fikrin, aynı fikir bir erkek tarafından tekrar edildiğinde daha fazla ciddiye alınması
Mansplaining ile Karıştırılan Durumlar
Her açıklama mansplaining olarak tanımlanmaz. Karşı tarafın bilgi düzeyinin gerçekten bilinmediği veya yardım talep edildiği durumlarda yapılan açıklamalar bu kapsamda değerlendirilmez. Mansplaining, özellikle varsayıma dayalı ve üstten anlatım biçimini ifade eder.
Günlük Hayatta Mansplaining
Mansplaining, iş hayatında, akademik ortamlarda, sosyal medyada ve günlük iletişimde sıkça tartışılan bir kavram haline gelmiştir. Bu nedenle kavram, toplumsal cinsiyet eşitliği ve sağlıklı iletişim başlıkları altında ele alınmaktadır.
