Dünyanın en büyük futbol konfederasyonu ve Avrupa futbolunun patronu UEFA, her yıl olduğu gibi geride kalan 2023 yılının Avrupa Kulüp Finans ve Yatırım Raporu’nu yayınladı.
Konfederasyona bağlı 55 ülkenin 740 kulübünün incelenmesiyle ortaya çıkan raporda, kulüplerin toplam geliri 24 milyar Euro gibi devasa bir rakama yaklaştı.
Toplam gelirin yüzde 45'ini 20 kulübün
Ancak rapora bakıldığında gelirin dağılımının ne kadar adil olduğu ciddi anlamda tartışılır. Çünkü büyük futbol ülkeleri ve büyük kulüplerle diğerlerinin arasındaki fark öylesine açık ki, bunun kapanması çok mümkün görünmüyor. Örneğin 20 kulüp toplam gelirin % 45'ini elde ederken ilk sıradaki Real Madrid, 12'nci Dortmund'u ikiye, 18'inci Napoli'yi üçe katlamış durumda.
Premier Lig zirvede
Dünyanın en çok gelir elde eden ligi olan İngiltere Premier Lig, toplam 6,5 milyar Euro gelirle zirveyi her zamanki gibi kimseye bırakmadı. Onu 3,3 milyar ile İspanya La Liga, takip ediyor. Üçüncü sıradaki Almanya Bundesliga'nın 189 ve 167 milyon Euro ortalama ve medya değeri La Liga'nın ortalama ve medya değerinden (117 ve 79 milyon Euro) daha iyi durumda.
Türkiye’de öz sermayeler ekside, 4 kulübümüz Avrupa'nın en kötüsü
Avrupa kulüplerinin öz sermayelerinin toplamda 8,4 milyar Euro ile pozitif bir yapıya sahip olduğunu görüyoruz. Yani bu kulüplerin varlıkları, borçları ve yükümlülüklerinden 8,4 milyar Euro daha fazla demek. Türkiye'ye bakıldığında ise 19 kulüpten 18'inin öz sermayesinin negatif olduğu göze çarpıyor. Bununla birlikte Türkiye’den 7 kulübün dördü bu anlamda Avrupa'nın en kötüsü konumunda. Bu kulüplerin öz sermayeleri eksi 151 ile -82 milyon Euro arasında seyrediyor.
Raporun genelinde Avrupa’daki 250'den fazla kulübün öz sermayesinin negatif olduğu belirtilirken bu durumun en sık Doğu Avrupa ve Türkiye'de görüldüğü ifade ediliyor.
Borçlar dağları aşmış
UEFA’nın raporuna göre Türkiye toplam gelirde Avrupa'nın 55 ülkesi içinde 9'uncu sırada yer alıyor. Ancak borçlara bakıldığında Türkiye’nin durumu tam anlamıyla bir felakete işaret ediyor. Öyle ki; kulüplerin toplam borçları 1 milyar Euro barajını geçmiş durumda.
UEFA’nın Finansal Fair Play yerine yeni uygulamaya koyduğu Finansal Sürdürülebilirlik ve Kulüp Lisans Talimatı’na göre kulüpler ücret/gelir oranında Türkiye % 88 sınırını zorluyor. UEFA’dan lisans almak için gelirlerin maksimum 2023'te % 90’ı, 2024'te % 80’i, 2025 ve sonrası için % 70’i maaş ve transfere harcanabilecek.
Gelirlerde Türkiye ilk 10’da
Gelirlere yönelik olarak Türk kulüplerinin şu an için probleminin olmadığı dikkat çekiyor. Toplam gelirde 9'uncu, gişe gelirinde 12'nci, TV gelirinde 7'nci ve UEFA gelirinde 12'nci olan Türkiye, net transfer bilançosunda eksi 22 milyon Euro ile 49'uncu sırada. Vergi öncesi kâr açısından eksi 310 milyon Euro ile (yani zararla) 55 ülke arasında 52'nci. Türkiye toplamda eksi 814 milyon Euro net öz sermaye ve negatif öz sermayeye sahip toplam 18 kulüp ile iki sıralamada da UEFA'nın en kötüsü konumunda.
