Türkiye'de engelli bireylerin istihdamına yönelik atılan en önemli adımlardan biri İzmir'den geldi. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilen Destekli İstihdam Ofisi, ülkenin bu alandaki ilk ve tek yapısı olarak dikkat çekiyor. Bu özel model sayesinde, bir yıl gibi kısa bir sürede 53 engelli yurttaş, iş hayatına katılarak kendi ekonomik bağımsızlıklarına doğru güçlü bir adım attı. İş koçları ve "İŞ İN" eğitimleriyle desteklenen bu süreç, sadece iş bulmakla kalmıyor, aynı zamanda sürdürülebilir bir iş yaşamı vadediyor. Engelsiz bir geleceğin inşasında ilham veren bu başarı hikayesinin detayları ve ofisin uyguladığı yenilikçi yöntemler haberimizde.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, engellilerin istihdam edilmesi ve iş sürecinde iş koçu desteği almasını sağlamak amacıyla Türkiye’de ilk kez Destekli İstihdam Ofisi’ni kurdu. Aday ve iş yeri analizi, eğitim, iş koçu desteği gibi pek çok aşamayı kapsayan örnek model, bir yılda 53 kişiyi hem özel sektörde hem de kamu kurum ve kuruluşlarında iş gücüne kattı.
Türkiye’de ilk kez İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilen Destekli İstihdam Ofisi, başta nöroçeşitli ve zihinsel engelliler olmak üzere tüm engel gruplarından iş arayan kişilerin farklı sektörlerde istihdam edilmesini sağlamak üzere çalışıyor. Ofis; bireylerin yetenek ve ilgi alanlarına uygun iş fırsatlarını belirliyor, işe yerleştirme sürecini yönetiyor ve istihdam edilen bireylerin iş yerindeki gelişimini takip ediyor.
İŞ İN önerisi
Destekli İstihdam Ofisi, önce birey analizini tamamlayıp ardından adaya uygun özel sektör ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla görüşüyor. Aday ve iş yeri eşleşmesi yüzde 90 ve üzeri çıkan adayların istihdam süreci başladığında iş koçları tarafından iş yeri analizi yapılarak adaya iş tanımı aktarılıyor. İşe yerleşme aşamasında evrak hazırlama sürecinde de adaya destek olan iş koçları, iş başı yapan engelli yurttaşın işe alışması ve işin sürdürülebilir olması için pek çok konuda desteğini sürdürmeye devam ediyor. Destekli İstihdam Ofisi, gerekli gördüğü bazı adaylara ise önce İş için Nitelikli Kazanım Programı’na (İŞ İN) katılmayı öneriyor.
Türkiye’de ilk kez Destekli İstihdam Ofisi bünyesinde uygulanan İŞ İN eğitimlerine katılan adaylar, özgeçmiş hazırlama, iş arama süreci, iş hayatında nasıl davranılması gerektiği, mail atma, iş yeri kuralları gibi kapsamlı bir eğitim alıyor, ardından istihdam edilme sürecine giriyor.
46 kişi işe girdi, 7 kişinin işe giriş onayı alındı
Destekli İstihdam Ofisi, kurulduğu günden itibaren birçok özel ve kamu kurumuyla iletişime girerek çok sayıda adayın iş gücüne katılmasını sağladı. Bir yılda 46 aday özel sektör ve farklı kamu kurumlarında istihdam edilirken, 7 kişinin de iş onayları alındı ve istihdam süreci devam ediyor. Bu sayede toplam 53 kişiyi iş gücüne katıldı. Destekli İstihdam Ofisi’ne başvuran adaylar, kafe ve restoran, market, fabrika, üretim tesisi gibi birçok özel firmanın yanı sıra İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin de farklı birimlerinde çalışmaya devam ediyor.
Çevresinden de veri ediniliyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi Engelli Çalışmaları Şube Müdürlüğü’nde görevli Özel Eğitim Uzmanı ve İş Koçu Büşra Alpayım, “Destekli İstihdam Ofisi olarak çalışmalarımızı çok geniş bir yelpazede yürütüyoruz. Ofisimize gelen adayın kaydını alırken kişisel bilgiler, katıldığı eğitimler, engel durumu, ilgi alanları, güçlü yönleri gibi alanlarda sorular sorarak bir data oluşturuyoruz ve birey analizi sürecini geliştiriyoruz” dedi. Adaylara ilişkin analiz sürecinde aileleri, doktorları ve öğretmenleriyle de görüştüklerini kaydeden Alpayım, “İlk aşama, ofiste sadece yarım saatlik bir başvuru sürecini değil, kişinin bilgilerine ulaşabilmek için çevresinde veri alabileceğimiz kişilerle görüşmeleri de kapsıyor” dedi.
Yüzde 90 ve üzeri uyumda eşleşme sağlanıyor
Adayların başvuru ve analiz süreci devam ederken ofiste görevli bir diğer grubun da iş yeri görüşmeleri yaptığını ifade eden Alpayım, “Özel sektör, kamu kurum ve kuruluşlarında ziyaretler gerçekleştiriyoruz. Bugüne dek 200’ü aşkın kurumla temas ettik. Kurumlara öncelikle Destekli İstihdam Ofisi’ni tanıtıyoruz. Ardından ofisimizden personel talep eden firmaların iş analizi ile adaylarımızın mesleki kariyer analizlerini eşleştiriyoruz. Eşleşme sonucu yüzde 90 ve üstü çıkan iki adayımızı bir asil, bir yedek olmak üzere işverene yönlendiriyoruz” diye konuştu.
İş koçları her zaman yanlarında
İşveren, aday ile istihdam sürecine gireceğini belirttikten sonra istihdam sürecinin başladığını aktaran Alpayım, “Bu süreçte sağlık raporu alınması, bankada hesap açılması gibi aşamalarda iş koçlarımız adaya birebir destek veriyor. İşbaşı öncesinde iş koçları olarak biz de tüm işin nasıl yapıldığını öğreniyoruz. İşyerine giderek işin tanımını ve çalışma koşullarını öğreniyoruz, ardından işe başlayacak adayımıza aktarıyoruz. Destekli İstihdam Ofisi’nin en güzel yanı, işe yerleşen hiç kimseyi yalnız bırakmaması. Şirketle görüşüyoruz, işe yerleşen kişinin ihtiyacı olduğunda iş koçu hizmeti vermeye devam ediyoruz. Gururla söylüyoruz ki bugüne dek 53 kişiye dokunduk. Daha birçok kişinin de istihdamda yer alması için çok çalışacağız” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de ilk kez İŞ İN eğitimleri de veriliyor
İŞ İN eğitimlerinin de bireylerin iş öncesi becerilerini geliştirmesi için Türkiye’de ilk kez İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde uygulandığını hatırlatan Alpayım, sözlerini şöyle sürdürdü: “İletişim kurma, özgeçmiş hazırlama, işverenle iletişim, selamlaşma gibi birçok konuya ilişkin eğitimlerimiz tabletler üzerinden veriliyor. İŞ İN eğitimlerimizden mezun olan ilk grubumuzda 15 kişi, ikinci grubumuzda 12 kişi yer aldı. İki grubumuzdan mezun olan 27 katılımcımızın yüzde 50’si farklı sektörlerde istihdam edildi. Eğitim öncesi ve sonrasında katılımcılarımızın iletişim ve mülakat becerilerinde de büyük oranda gelişme gözlemlendi.”
“Her şeyi burada öğrendim”
Destekli İstihdam Ofisi’ne başvuran 19 yaşındaki Nehir Bozkurt, “Burada iş koçuyla görüştük. İş bulmak istiyorum. Burayı ailem buldu ve başvurmamı istediler. İş koçları önce bilgilerimi aldı sonra da kaydımı yaptırdı. Ben bir işe nasıl başvuracağımı bilmiyordum. O yüzden buraya geldim. Her şeyi burada öğrendim. İşe girersem ilk maaşımla kendime ev ve araba almak istiyorum” dedi.
“Teşekkür ediyoruz”
18 yaşındaki Irmak Yalçın’ın babası Bülent Yalçın da “Kızım aşçılıkla ilgili eğitim aldı ve öğretmeni bizi buraya yönlendirdi. Çocuğumuzun iş sahibi olması için çalışacağız. Güzel bir çalışma. Burayı yeni öğrendik, proje için teşekkür ediyoruz” sözlerine yer verdi.
“Pastanede çalışmak istiyorum”
İŞ İN eğitimlerine katılan 20 yaşındaki Buğra Bayram “İş koçlarıyla tanıştım, bana İŞ İN eğitimlerini önerdiler. Burada tokalaşmayı, selamlaşmayı, CV hazırlamayı öğreniyoruz. İşe girip para kazanıp bilgisayarımı değiştirmek istiyorum” derken, 22 yaşındaki İclal Peker ise “İŞ İN eğitimlerinde el sıkışmayı, saygı göstermeyi, sakin olmamız gerektiğini anlattı. Ben pastanede çalışmak istiyorum” diye konuştu.
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin öncülüğünde kurulan Destekli İstihdam Ofisi, Türkiye'de engelli bireylerin iş hayatına entegrasyonu konusunda çığır açan bir model sunmaktadır. Bir yıl gibi kısa bir sürede 53 engelli bireyin özel sektör ve kamu kurumlarında istihdam edilmesini sağlayan bu ofis, sadece iş bulmakla kalmayıp, iş sürecinde de bireylerin yanında olmayı hedeflemektedir. Aday ve iş yeri analizinden, kişiye özel iş koçu desteğine, özgeçmiş hazırlama ve iş yeri kuralları gibi konularda kapsamlı "İŞ İN" eğitimlerine kadar birçok aşamayı kapsayan bu sistem, engelli bireylerin yetenek ve ilgi alanlarına uygun, sürdürülebilir iş fırsatlarına erişimini kolaylaştırmaktadır. Nöroçeşitli ve zihinsel engelliler başta olmak üzere tüm engel gruplarına hizmet veren Destekli İstihdam Ofisi, istihdam edilen bireylerin iş yerindeki gelişimini sürekli takip ederek topluma tam katılımlarını desteklemektedir. Bu proje, engelsiz bir toplum vizyonunun somut bir örneği olup, diğer belediyelere ve kurumlara ilham vererek engelli istihdamının ülke genelinde yaygınlaşmasına önemli katkılar sunmaktadır.
