Değerli okurlarım, güzel ve sıcak geçen bu yaz günlerinde içimi ısıtan bir olayla karşılaştım.

Davetli olduğum bir şenlikte, Bayburtlu hemeşehriler arasında tek İzmirli olduğum için, Bayburt Belediye Başkanı Sayın Mete Memiş tarafından „Fahri Bayburtlu“ ilan ediliverdim.

O ortama şenlik ve samimiyet katan bu ünvan ilanı aslında büyük onur ve sevinç kaynağı olduğunu düşünüyorum. Daha ileri giderek; nereli olursak olalım, biz Türk’lerin ortak özellikleri hakkında düşünmeye başladım. 

Hepimiz Vatanımıza, doğduğumuz topraklara, şehirlerimize veya köylerimize çok bağlıyız. Yöremizin kültürel zenginlikleriyle, ürünleriyle, töreleriyle ve doğasınla, kahramanlarıyla herzaman ve her yerde övünürüz. Bazen bu tutumumuz yanlış anlaşılır. Sanki birbirimize olan üstünlüğümüzü iddia edermişiz gibi algılanır.

Ancak biz tek bayrak altında toplanmış olan, bölünmez topraklar üzerinde var olan tek bir milletiz. Yaşamımızı nerede sürersek sürelim, hepimiz Türk’üz! 

Biz Türklerin kendimize özgü hiç şaşmayan belirli özelliklerimiz vardır. Bunlar bilimsel olarak araştırılmış ve isimlendirilmiştir. Örneğin, hepimizde, psikolojide “Barnum Etkisi” olarak bilinen kişisel bir özellik bulunur. Barnum Etkisi, belirsiz ve genel geçerli olan ifadelerin kendi kişiliğimiz hakkında doğru bir tanım olarak algılayacağımız şekilde yorumlama eğilimimizdir. Böylece milletçe Fal’a ve Burçlara inanma eğilimimiz çok yüksektir.

Diğer bir örnek, Belirginlik Yanlılığı olarak tanımlanan, konu ve nesnelerde sadece en çok dikkatimizi çeken bilgiler üzerine yoğunlaşmamızdır. Aynı konu ve nesne ile ilgili, ancak daha az belirgin olan verileri ise yok saymamızdır. Örneğin; tükettiğimiz gıdaların kokusu ve görünümü, içerdiği kalori miktarından daha önemli olduğunu varsayarız. Bir de, gün boyu karşılaştığımız haberleri ve bilgileri, kendi görüşlerimize ve inançlarımıza uygun olarak süzgeçleme özelliğimiz var. Bu özelliğimizin bilimsel adı “Confirmation Bias”, yani Türkçesi: Onay Yanlılığ. Herhalde bu günlerde en çok bu özelliğimizi yaşamaktayız.

Sevgiler ve Selamlar Nejdet Niflioğlu