Partnerinizin narsist olup olmadığını hiç düşündünüz mü? Sürekli kendini haklı gören, sizi manipüle eden ve empati yapmayan biriyle mi birliktesiniz? Narsistik Kişilik Bozukluğu (NKB), ilişkilerde duygusal yıpranmaya neden olan ciddi bir durumdur. Peki, narsizm nasıl anlaşılır? Sebepleri nelerdir? Narsist biri ile nasıl mücadele edilir?

NARSİSİZM NEDİR?

Narsisizm, kişinin kendini aşırı derecede beğenmesi, empati eksikliği yaşaması ve sürekli olarak hayranlık arayışı içinde olmasıyla karakterize edilen bir kişilik özelliğidir. Ancak, "Narsistik Kişilik Bozukluğu" (NKB), bu özelliklerin uç seviyelere ulaştığı, kişinin ilişkilerini ve günlük yaşamını olumsuz etkileyen bir psikolojik rahatsızlıktır.

NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU (NKB) BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bir kişinin narsistik kişilik bozukluğuna sahip olup olmadığını anlamak için aşağıdaki belirtilere dikkat edebilirsiniz:

Sorumluluk Almaktan Kaçınma: Hata yaptığında suçu başkalarına atar, sorumluluk kabul etmez.

PARTNERİNİZİN NARSİST OLDUĞUNU NASIL ANLARSINIZ?

Bir narsist ile ilişki içinde olup olmadığınızı anlamak için şu soruları kendinize sorabilirsiniz:

 Partneriniz ilişkinin başında sizi aşırı yüceltti ama sonrasında küçümsemeye mi başladı?

 Sürekli sizin hatalı olduğunuzu mu ima ediyor? (Gaslighting yapıyor mu?)

 Sizi kontrol etmeye, kararlarınıza müdahale etmeye mi çalışıyor?

 Eleştirildiğinde aşırı tepki mi veriyor?

 Size karşı ilgisini sadece övgü ve hayranlık gösterdiğinizde mi sürdürüyor?

 İlişkiniz sürekli bir güç savaşı gibi mi hissettiriyor?

 Duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı önemsemiyor mu?

Bu sorulara sıkça "evet" cevabı veriyorsanız, partnerinizde narsistik eğilimler olabilir.

BİR NARSİSTLE NASIL İLETIŞİM KURMALISINIZ?

Narsist bir bireyle sağlıklı bir iletişim kurmak zor olabilir, ancak bazı stratejiler işleri kolaylaştırabilir:

Kendi Sınırlarınızı Koyun: Narsistler genellikle başkalarının sınırlarını ihlal eder. Net ve sağlam sınırlar koymalısınız.

Duygusal Tepki Göstermemeye Çalışın: Onlar sizi manipüle etmek için duygusal tepkilerinizi kullanabilir. Sakin ve mesafeli olun.

Gerçekçi Beklentilere Sahip Olun: Değişmelerini beklemek genellikle hayal kırıklığı yaratır. Onları olduğu gibi kabul etmek veya mesafenizi korumak daha sağlıklıdır.

Kendi Değerinizi Hatırlayın: Onların sizi küçümsemesi veya suçlaması gerçekleri yansıtmaz.

Tartışmaya Girmeyin: Narsistler tartışmalarda üstün gelmek isterler. Haklı çıkmaya çalışmak yerine, gerektiğinde geri çekilin.

Destek Alın: Bir narsist ile yaşamak veya ilişki içinde olmak yorucu olabilir. Bir terapistten veya güvendiğiniz insanlardan destek almak faydalı olacaktır.

NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU NEDEN OLUR?

Genel olarak, erkeklerde narsistik kişilik bozukluğunun kadınlara oranla daha sık görüldüğü bilimsel araştırmalarla desteklenmiştir. Ancak kadınlarda da özellikle "gizli narsizm" adı verilen, dışarıdan daha az belirgin ama manipülatif narsistik eğilimler gözlemlenebilir.

Aşırı övgü de aşırı yerme de çocukların dünyalarında büyük bir yıkıma neden olabilir. Bu bireyler kırılmaktan kaçındıkları için kendilerini yüceltme eğilimindedir. Korkuları anlaşılamadığı için ilkel savunma mekanizmalarıyla kaygılarını azaltmaya çalışsalar da bu bazen yetersiz kalabilir. Çocuklarınızı sürekli rekabet içinde yetiştirmeniz, yersiz övgüyle büyütmeniz ya da hatalarını yoğun eleştirilerle cezalandırmanız, çocuklarınızın erken yetişkinlik dönemlerinde bu hastalığa yakalanmasına neden olabilir. Kaybetmelerine de hata yapabilmelerine de fırsat tanıyın. Altından kalkamayacakları övgüler kullanmayın ki çocuğunuzda kendilik değerlerine karşı gerçekçi olmayan beklentileri oluşmasın. Unutmayın ki narsistik kişilik bozukluğu, çocukluk döneminde yaşadıkları bir reddedilmeye karşı savunma olarak gelişmiştir. Bu nedenle çocuklarınızı dinleyin ve sorunlarına empatik yaklaşın.